Boiteko ba ho ithuta TLHALOSO E NANG LE BOTLALO BA LITLHAKISO TSA BOPHELO - Karolo ea 3

Hits: 413

HUNG NGUYEN MANH

… Tsoela pele…

       Nakong ea linako tse supileng tsa khotso, ba ile ba etsa eng ka nako ea bona ea boikhathollo? Na ba hatisitse libuka tse buang ka boitšoaro ba thobalano?

       Thobalano e ile ea etsoa lipatlisiso ke batho ba phetseng hantle lefatšeng. Ho na le libuka tse kang Kama Sutra (India), Thobalano le Zen, Dao Ma thuto ea lekunutu, liphiri tsa bohlokoa tsa Ngoc Phong (China). Haholo-holo, The Ho Buka ea Nu e ne e patiloe ntlong ea pokello ea nalane ea lilemo tse sekete ho tloha ka Nako ea Thai Co (2,550 BC), Golden Age ea batho, e na le batho ba fokolang haholo ho feta kajeno. E mong oa baemphera ba bararo ka nako eo (Phuc Hy, Hoang Nong, Hoang De) ela hloko taba ena. Phuc Hy fumanoa Bát quái (Litšoantšo tse robeli) mme a ruta batho ka manyalo.

       E bile lehlohonolo bakeng sa sechaba sa rona hore Babusi ba marena a fapaneng ba sa nahane ka ho phatlalatsa lipale tsa thobalano e le libuka tsa bootsoa molemong oa bona. Le ha ho ne ho e-na le babusi ba bang ba litakatso, ba ne ba sa ngolloa libukeng life kapa life, ntle le bakeng sa Le Long Dinh (986 - 1009), morena oa ho qetela oa Leloko la boloi la Tien Le. O ne a tlalehiloe libukeng tsa nalane e le 'musi ea lakatsang, ea khopo le ea khopo. Ke ka lebaka leo a neng a e-na le lebitso le hlabisang lihlong: Le Ngoa Trieu (Morena Le, ea neng a lula a bua leshano betheng ea borena ha a ntse a tšoaretse lekhotla).
Linako tsa khotsomakhetlo a supileng), hore na Ph.D. dissertation ea mofuputsi oa Majapane o hlalositse ka botlalo likhang tse matla tse hlahisitseng lintoa tsa kahare, empa ho litlalehong tsa nalane, re ka fumana linyeoe tse kang tsa Dang Dung, Tran Thu Etsa, kapa Ho Quy Li.

     Ho ne ho tloaelehile joalo ha Hau le leloko la borena e qalile, qabang ea matla e etsahetse hang-hang3. Liqabang li ile tsa qala ho fapana lipakeng tsa batho ba motse, beng ka marena, batho ba nang le matlo a fapaneng, joalo-joalo, ho ne ho e-na le likhohlano pakeng tsa banna ba lokeloang ho loanela borena (pakeng tsa Le Tu Te, mora oa letsibolo, le Le Nguyen Long, mora oa letsibolo) le litšila pakeng tsa bona (Ho ne ho thoe Le Tu Te oa hlanya).

* * *

        Nakong ea nalane ea sejoale-joale le mehleng ea kajeno, ho tloha halofo ea bobeli ea lekholo la bo19 la lilemo ho fihlela joale, Vietnam e fetotse ponahalo ea mefuta ea maemo a bophelo ho tloha nakong ea puso ea bokolone naheng eo. Le hoja maemo a ne a se a fetohile, melao-motheo ea sechaba e ne e ntse e rutoa lelapeng ka leng ho tloha litoropong ho ea libakeng tsa mahaeng. Litsebi tsa lingoliloeng li ne li e-na le likhopolo tse ncha, mongolo o mocha, tsoelo-pele e ncha ea Bophirimela. Mokhoa oa puo oa Aristotle o ile oa nkela sebaka se seholo sa mohopolo oa setso sa Confucius oa Bochabela. Litsebi tsa boloi ba ntoa ea sesole kapa sesole li ne li hlometse ka libetsa tse ncha, mekhoa e mecha ea ntoa, menahano e mecha, jj.

       Lilemo tse likete tse fetileng, Vietnam e ne e le lebala le leholo la ntoa khahlanong le lira tsa Mongolia le tsa China ka libetsa tse bonolo. Hamorao, ho bile le lits'ebetso tse peli tse ncha tsa mehopolo tse fetohileng Vietnam ho leba lebaleng la libetsa tsa sejoale-joale tse nang le lintoa tsa likokoana-hloko li sebelisang likokoanyana ho loana: Lithunya li ne li sebelisetsoa ho hlasela mabotho a kenang metsaneng, kapa litšitšili li ne li sebelisetsoa ho bona metsamao ea sesole libakeng tsa ntoa (likokoanyana li ile tsa bolaoa ke tlala nako e telele joale tsa theohela ka har'a likhopo ho fumana monko oa batho ka metsamao ea mabotho). Mekhoa ea sesole ea Vietnam e ile ea sebelisoa ntoeng ea likhukhuni le ntoeng e khahlanong le likhukhuni. Mali le meokho ea batho ba Vietnam ba ile ba tšoloha, ba tšepile demokrasi, boipuso, tokoloho le thabo. Eo e ne e le monahano o akaretsang oa batho bohle nakong ea Ntoa ea Mantsoe le tsela ea ho nahana ea lelapa ka leng, toropo ka 'ngoe, lelapa ka leng, motho ka mong. E ne e le aletare ea baholo-holo e neng e hopotsa sechaba sa rona ho ratana. Ho tloha ka nako eo, litsebi tsa lingoliloeng le tsa bonono li ne li le bonngoeng bo boholo ho feta nalane. Na ee ke nako ea borobeli ea khotso eo sechaba sa rona se lora ka eona? '

HLOKOMELA:
1: LÉON VANDERMEERSCH, Le nouveau monde sinisé, Paris: Seuil, 1985
2: Li-Classics tsa Sesole tse Supileng li kenyelletsa lingoloa tse supileng tsa bonono tse tsoang ho marena a Chu, Han, Duong ka tsela e latelang:
Leloko la Chu: 5
1. Tsebo ea ntoa ke Sun Tzu
2. Wuzi - Art ea ntoa ea Wu Qi
3. Mekhoa ea Sima ka Sima Rangju
4. Wei Liaozi ka Wei Liao
5. Lithuto tse tšeletseng tsa lekunutu tse reriloeng ke Jiang Ziya
* Lesika la Han: 1: Mekhoa e meraro ea Huang Shigong
* Lesika la Duong: 1: Lipotso le likarabo tse leshome le metso e 'meli Tang Taizong le Li Weigong ke Emperror Taizong le Li Jing
3: Le Loi e ne e le moemphera ea ileng a hlola mabotho a Minh, a qeta lilemo tse 20 tsa puso ea China, a theha Kamora ea morao-rao ea borena, puso e telele ka ho fetesisa nalaneng ea Vietnam.

Mehloli ea lipalo: yan.vn, myahola.vn

BONA HO EKETSEHILENG:
◊  Boiteko ba ho ithuta TLHALOSO E NANG LE BOTLALO BA LITLHAKISO TSA BOPHELO - Karolo ea 1.

◊  Boiteko ba ho ithuta TLHALOSO E NANG LE BOTLALO BA LITLHAKISO TSA BOPHELO - Karolo ea 2.

BAN TU THU
11 / 2019

(Linako tse ling tsa 2,603 li etselitsoeng kajeno, maeto a 1 kajeno)